Wylewanie fundamentów

Fundamenty przenoszą obciążenia z budynku na grunt. W domach jednorodzinnych są to ławy i ściany fundamentowe lub płyty fundamentowe. Fundamenty wykonuje się z betonu lub żelbetu, układając mieszankę betonową we wcześniej przygotowanym wykopie.

Rodzaj, kształt, wymiary i materiał fundamentów dobiera się do warunków gruntowych (głównie do nośności gruntu) i do budynku (m.in. obciążeń przekazywanych przez budynek), który ma na nich stanąć. Prostym rozwiązaniem jest betonowa ława fundamentowa o prostokątnym przekroju poprzecznym. Na ławach buduje się ściany fundamentowe, które również mogą być betonowe.

Ławy fundamentowe

Do wylania ławy fundamentowej potrzebny jest szalunek ziemny (grunt musi być zwarty i spoisty) lub drewniany. Szalunek ziemny to wykop o szerokości i głębokości ławy, w którym układa się zbrojenie i wylewa mieszankę betonową. Jeśli ziemia się obsypuje, przygotowuje się szalunki drewniane albo z płyt szalunkowych wieloktotnego użycia. Wewnętrzną stronę deskowania smaruje się preparatem antyadhezyjnym, aby nie przykleiło się do betonu.

Ławy fundamentowe można wylewać na mniej więcej 10-centymetrowej warstwie chudziaka (beton klasy C8/10). Deskowanie do chudziaka można wykonać z wąskich desek.

Tradycyjna ława fundamentowa ma szerokość 60-80 cm i wysokość 30-50 cm. Zbroi się ją czterema prętami podłużnymi (prętami głównymi) średnicy 12 mm ze stali żebrowanej. Pręty główne łączy sie strzemionami z gładkiego drutu średnicy 6 mm rozmieszczonymi co 30 cm. Pręty główne połączone strzemionami umieszcza się w wykopie na podkładkach dystansowych, które zapewniają otulenie zbrojenia betonem od dołu. Przed wylaniem mieszanki betonowej kierownik budowy sprawdza, czy zbrojenie jest ułożone zgodnie z projektem.

Do betonowania ław fundamentowych używa się mieszanki klasy minimum C16/20. Podczas betonowania fundamentów mieszankę się odpowietrza, na przykład wibratorem buławowym. Zagłębia się go w betonie, nie dotykając stali. Ułożoną mieszankę betonową pielęgnuje się, polewając wodą przez kilka dni.

Latem ławy można rozdeskować po dwóch dniach, a po tygodniu – budować na nich ściany fundamentowe.

Ściany fundamentowe

Ściany fundamentowe mogą być monolityczne. Wtedy są wylewane, nie zaś murowane. Takie ściany mają równe powierzchnie, które łatwo zaizolować. Fundamenty wymagają bowiem izolacji przeciwwilgociowej i termicznej. Z izolacji przeciwwilgociowej można zrezygnować, jeśli zastosowany zostanie beton wodoszczelny. Takie rozwiązanie wymaga jednak nie tylko użycia odpowiedniej mieszanki betonowej, ale dokładnego uszczelnienia dylatacji, połączeń, zastosowania specjalnych elementów.

Ściany fundamentowe domów jednorodzinnych mogą być murowane z pełnych elementów, na przykład z bloczków betonowych (12 x 25 x 38 cm), które mają niewielką nasiąkliwość i dużą wytrzymałość. Łączy się je zaprawą cementową. Ściany fundamentowe można zbudować też z pustaków szalunkowych (o długości 50 cm i wysokości 25 cm, o różnej szerokości, np. 20, 25, 30, 40 cm). Pustaki zestawia się bez zaprawy i wypełnia mieszanką betonową klasy nie niższej niż C12/15.

Fundament płytowy

To fundament i podłoga na gruncie w jednym. Obciążenia z budynku, dzięki płycie fundamentowej, rozkładane są na podłoże płycej i lepiej niż przy tradycyjnych fundamentach, czyli ławach ze ścianami fundamentowymi. W płycie fundamentowej szalunkiem może być termoizolacja. Warstwę spodnią płyty oraz jej obrzeża układa się z polistyrenu ekstrudowanego XPS. Można wykorzystać też specjalnie wyprofilowane elementy lub ułożyć płyty termoizolacyjne z obrzeżami wzmocnionymi zastrzałami, by podczas wylewania płyty fundamentowej tak przygotowany szalunek „się nie rozszedł”.