Ciepły i szczelny dach. Izolacja dachu według nowych przepisów budowlanych

Budowa domu jednorodzinnego w związku z podwyższonymi od 2021  roku wymaganiami dotyczącymi jego energooszczędności, wymaga również konstrukcji dachu odpowiednio oszczędzającej energię. Ciepły i szczelny dach zapewni m.in. odpowiednie zaizolowanie termiczne  połaci oraz ułożenie szczelnego pokrycia.

Ponieważ zgodnie z prawami fizyki ciepłe powietrze unosi się do góry, dach domu należy do tych przegród zewnętrznych, przez które dochodzi do największych ucieczek ciepła z wnętrz budynku. Straty ciepła przez dach mogą osiągać nawet 25 proc. ciepła uciekającego przez przegrody zewnętrzne. Wpływ na ich ograniczenie ma m.in. kształt dachu – mniejsze zapotrzebowanie na energię niezbędną do ogrzewania budynku będą miały domy z dachem jedno- oraz dwuspadowym.

Konieczne jest również budowanie dachu domu zgodnie ze znajomością sztuki budowlanej, a także z wiedzą na temat materiałów, które pozwolą na zbudowanie konstrukcji o optymalnych właściwościach ochronnych.

Parametry dachu – przepisy

Ze względu na właściwości fizyczne przegrody dachowej zgodnie z przepisami budowlanymi minimalne wartości współczynnika przenikania ciepła U dla dachu są niższe niż dla ścian. Od 2021  r. współczynnik U dla nowo budowanych domów nie może być wyższy niż 0,15 W/(m²K). 

Odpowiednia grubość izolacji dachowej

Wymogi obowiązujących przepisów związane z zachowaniem jak najlepszych parametrów termicznych dachu wiążą się z koniecznością zastosowania odpowiedniej grubości ocieplenia dachu. Przy użyciu najczęściej stosowanej do ocieplania dachu wełny mineralnej, grubość ocieplenia ma zazwyczaj minimum 25 cm. Jednak warto ją zwiększyć o 5 do 15 cm – pozwoli nam to na osiągniecie znacznie lepszych parametrów.

Warstwa izolacji termicznej grubości 30 cm z materiału ociepleniowego o współczynniku lambda nie większym niż 0,04 W/(mK) umożliwi uzyskanie współczynnika przenikania ciepła U w granicy 0,13 W/(m²K). By uzyskać jak najlepszy współczynnik U dachu, nie zawsze konieczne jest nadmierne zwiększenie grubości izolacji. Możliwe jest użycie materiałów, z których warstwa izolacji termicznej grubości 30 cm osiągnie współczynnik o wartości 0,12, a nawet 0,09 W/(m²K).

Ciepły i szczelny dach zgodnie ze sztuką budowlaną

By zminimalizować ryzyko powstawania mostków termicznych, większość materiałów termoizolacyjnych, w tym wełnę mineralną układa się w dwóch warstwach. Pierwszą między krokwiami, pamiętając by była o 2-3 cm szersza niż rozstaw krokwi. Wełna powinna ciasno przylegać do krokwi. Druga warstwa wełny powinna być ułożona prostopadle między elementami rusztu. Zwróćmy też uwagę na połączenie odcinków wełny, które powinny być dociśnięte do siebie tak, aby tworzyły ciągłą warstwę. Do rusztu przykręca się okładziny, najczęściej z płyty g-k.

Duże zagrożenie dla dachu niesie wilgoć – może ona obniżać parametry termoizolacyjne nawet o 15 proc. Przed destrukcyjną działalnością wody opadowej ochronią termoizolację folie dachowe. Mogą to być folie wstępnego krycia (FWK) lub wysokoparoprzepuszczalne membrany (MWK). Umożliwiają one też odparowanie wilgoci z termoizolacji na zewnątrz.

Ze względu na zdolność przepuszczania pary wodnej wyróżnia się folie niskoparaprzepuszczalne oraz wysokoparaprzepuszczalne. Te pierwsze wymagają pozostawienia szczeliny wentylacyjnej między folią a ociepleniem. Folie wysokoparoprzepuszczalne, określane też jako membrany dachowe, można układać bezpośrednio na termoizolacji, dzięki czemu nie trzeba pozostawiać szczeliny wentylacyjnej między membraną a ociepleniem bez obaw o zawilgocenie warstwy termoizolacyj.

Dobrym wyborem w zakresie wiatroizolacji są  bardzo trwałe trójwarstwowe membrany: Koramic Light (o gramaturze 125 g/m²), Koramic Plus (o gramaturze 160 g/m²) oraz Koramic Premium 2P (o gramaturze 230 g/m²). Z dwóch ostatnich można także korzystać przy pełnym deskowaniu. Wszystkie membrany są bardzo wytrzymałe – tworzą je dwie warstwy włókniny polipropylenowej, chroniące mikroporowaty film polipropylenowy. Membrana dachowa Koramic Premium 2P ma dwa zintegrowane paski kleju, ułatwiające montaż i zwiększające szczelność.

Odpowiednia izolacja od wewnątrz

Wilgoć atakuje dach nie tylko z otoczenia domu, ale też od wewnątrz. Skutecznym sposobem na zabezpieczenie dachu przed wilgocią „wyprodukowaną” w pomieszczeniach jest szczelina wentylacyjna zapewniająca przepuszczalność parze wodnej. Należy ją pozostawić między membraną a pokryciem, ułożonym na ruszcie z łat i kontrłat, a w dachach ze sztywnym poszyciem między deskowaniem a ociepleniem.

Funkcję ochronną przed destrukcją pary wodnej, która mogłaby doprowadzić do zawilgocenia termoizolacji, co znacznie obniżyłoby jej skuteczność, pełni także folia paroszczelna ułożona na warstwie ocieplenia od strony wnętrza. W domach z wentylacją mechaniczną warto zastosować paroizolację aktywną – latem rozszczelnia się, a zimą uszczelnia i reguluje przepływ pary wodnej, chroniąc przy tym konstrukcję przed nadmiernym zawilgoceniem.

Izolacja nakrokwiowa

Dobrym sposobem na odpowiednie zachowanie właściwości termoizolacyjnych dachu jest wykonanie izolacji nakrokwiowej. Skutecznie eliminuje ona mostki liniowe, które mogą powstać, gdy izolacja układana jest między krokwiami. Jej zaletą jest również to, że nie zmniejsza ona kubatury poddasza.

Szczelne pokrycie dachu

By dach był szczelny i ciepły, zadbajmy o odpowiedni dobór i ułożenie pokrycia. Pokryciem skutecznie chroniącym przed zamakaniem oraz stratami ciepła są dachówki ceramiczne. Te właściwości zawdzięczają glinie wypalanej w temperaturze powyżej 1000 stopni Celsjusza, która sprawia, że dachówki są bardzo spieczone, mają wyjątkowo gładką powierzchnię, małą porowatość i niską nasiąkliwość. Dobrą ochronę przed wilgocią tworzą dachówki zakładkowe wyposażone w głębokie zamki. Duży wpływ na szczelność dachu ma również zastosowanie rozwiązań systemowych – zarówno akcesoriów ceramicznych, jak i technicznych, które doskonale do siebie pasują i tworzą szczelne pokrycie.