Budowa domu – dom parterowy, z poddaszem użytkowym czy piętrowy?

Koszty budowy domu zależą między innymi od liczby kondygnacji budynku. To, czy dom będzie parterowy, dom parterowy z poddaszem użytkowym czy piętrowy, to podstawowy dylemat inwestorów stających przed wyborem projektu. Wybór liczby kondygnacji domu będzie wpływał również na jego wygląd oraz funkcjonalność.

Budowa domu jednorodzinnego wiąże się z podjęciem decyzji o jego formie architektonicznej oraz programie funkcjonalnym. Wpływ na decyzję o liczbie kondygnacji zależy od tego, na ilu poziomach chcemy umieścić poszczególne pomieszczenia. Liczba zwolenników lokowania wszystkich stref domu na jednej kondygnacji jest równie duża jak inwestorów, którzy uważają, że strefa nocna czy pokoje prywatne powinny się znaleźć na piętrze lub poddaszu użytkowym.

Jednak wybór liczby kondygnacji zależy nie tylko od naszych upodobań. Znaczenie ma także wiek mieszkańców oraz ich kondycja fizyczna. Coraz częściej wynika on także z wielkości działki – na tej o niewielkich wymiarach nie ulokujemy rozległego domu parterowego i należy rozważyć budowę domu piętrowego.

Budowa domu parterowego

Dom parterowy jest z reguły niższy i bardziej rozłożysty niż dom z poddaszem użytkowym lub dom piętrowy, dzięki czemu łatwiej wpisuje się w otoczenie. Silne powiązanie z terenem wokół budynku jest doskonałym punktem wyjścia do rozbudowania stref pośrednich, dlatego budując dom parterowy, wybierzmy projekt z kilkoma tarasami. Poza tarasem przy salonie zdecydujmy się na taras przy kuchni, sypialniach czy gabinecie.

Dom parterowy warto również wybrać, jeżeli zależy nam na niezbyt dużej powierzchni – wówczas będzie on miał ładną, zwartą bryłę. Jeśli jego powierzchnia ma być duża, przyjmuje on kształt litery L, T, C bądź U, przez co wzrastają koszty budowy i trudniej go odpowiednio zlokalizować na działce. Musi też mieć ona dużą powierzchnię. W domach parterowych wszystkie pomieszczenia użytkowe znajdują się na parterze – ma to duże znaczenie, jeśli zamieszkają w nim osoby chore i starsze. Tego typu rozwiązanie chwalą też rodziny z małymi dziećmi. W takim domu trudniej jednak zapewnić dopływ odpowiedniej ilości światła naturalnego do wszystkich pomieszczeń.

Domy parterowe o zwartej bryle są stosunkowo łatwe w budowie, również wykonanie dachu jest mniej skomplikowane, gdyż poddasze nieużytkowe nie wymaga doświetlenia, co często się wiąże z montażem okien dachowych, nie ma też potrzeby ocieplania połaci dachu. Odchodzi też konieczność wykonywania nośnego stropu i koszt budowy schodów. Nie ma także balkonów, które generują powstawanie mostków termicznych.

Budowa domu parterowego z poddaszem

Domy parterowe z poddaszem użytkowym, nawet te o dużej powierzchni, zwykle mają bardziej zwartą bryłę niż parterowe o tej samej powierzchni. Taki dom łatwiej więc usytuować na małej działce niż parterowy, gdyż część jego pomieszczeń znajduje się na górnej kondygnacji.

Domy z poddaszem użytkowym – ze względu na możliwość zastosowania okien dachowych wprowadzających światło z góry – umożliwiają też lepsze doświetlenie wszystkich pomieszczeń światłem naturalnym. Otwierają one również mieszkańcom dalsze widoki na otoczenie – zwłaszcza jeśli w budynku są ściany szczytowe, na których umieszczono balkon lub taras. Podział domu na parter i poddasze pozwala wyodrębnić dwie czytelne strefy – dzienną (na dole) i nocną (z sypialniami, na górze).

Dom z poddaszem użytkowym wymaga jednak wykonania schodów, co podnosi koszt budowy. Konieczny jest także montaż okien dachowych, które optymalnie doświetlą pomieszczenia na poddaszu – są jednak droższe od okien pionowych tej samej wielkości. Należy też pamiętać, że skosy poddasza ograniczają przestrzeń pomieszczeń i utrudniają dostęp do ich skrajnych części. Optymalnym pod tym względem rozwiązaniem jest dom z poddaszem użytkowym przekryty dachem dwuspadowym. Najmniej pełnowartościowej przestrzeni mieszkalnej będzie zaś na poddaszu pod dachem wielopołaciowym.

Wybór projektu – dom piętrowy

Dom piętrowy to rozwiązanie idealne na niewielką działkę, na jakie ze względu na wysokie koszty ziemi budowlanej decyduje się coraz więcej inwestorów. Taki dom również łatwiej umieścić na nietypowej, np. bardzo wąskiej działce lub na skarpie. Dzięki pełnej drugiej kondygnacji mają one bardziej niż te z poddaszem użytkowym spionizowany wizerunek – widoczne z daleka elewacje wymagają więc starannego wykończenia.

Duże płaszczyzny ścian zewnętrznych ułatwiają funkcjonalne rozmieszczenie pionowych okien, a jednocześnie dają możliwość atrakcyjnego wykończenia elewacji. Druga pełna kondygnacja ułatwia także dobre połączenie wnętrz domu z otoczeniem, co jednak wiąże się z wyższymi kosztami jakie generują umieszczone tam balkony lub tarasy. Można też zaplanować szczególnie atrakcyjnie prezentujące się w tym typie domu wykusze czy ryzality.

W odbiorze domu piętrowego ważną rolę odgrywa również kształt dachu. Płaski typowy dla nowoczesnych piętrowych kostek staje się niewidoczny i wówczas pierwszoplanowa rolę mają ściany elewacyjne. Urodę znacznie wyniesionego ponad teren domu piętrowego może tez podkreślać dach pulpitowy lub dwuspadowy. Piętrowe domy inspirowane architekturą południa są z kolei przekrywane dachami kopertowymi.

Dla wielu inwestorów najważniejszym atutem domów piętrowych jest pełna wysokość drugiej kondygnacji, która sprawia, że wnętrza na piętrze są przestronniejsze i bardziej funkcjonalne niż te na poddaszu. Zaletą jest także możliwość zastosowania okien pionowych, co zapewnia rozległy widok na ogród i dalszą okolicę domu.