Realna cena budowy domu, czyli kwestia nieprzewidzianych wydatków

Dla większości z nas budowa domu jest najpoważniejszą inwestycją w życiu. I mimo że budujemy coraz mniejsze domy na coraz mniejszych działkach, to koszt wybudowania domu rośnie. W ubiegłym roku u prawie 70 proc. inwestorów realne koszty budowy domu okazały się wyższe, niż to początkowo zakładali.

Z opublikowanego przez GUS raportu „Budownictwo w 2022 roku” wynika, że średnia powierzchnia mieszkania w budynkach jednorodzinnych wyniosła 132,3 m². Na takie nieduże domy, a nawet mniejsze, zdecydowała się około połowa inwestorów. Ma to związek, z tym że budowa własnego lokum pochłania ogromne kwoty, więc znaczna część  została sfinansowana ze środków pochodzących z kredytu.

Ile kosztuje wybudowanie domu?

Zazwyczaj przyjmuje się, że koszt budowy jednego metra kwadratowego domu jednorodzinnego w stanie surowym zamkniętym wynosi około 3 tys. zł. Jednak najczęściej okazuje się, że pewnych dodatkowych wydatków nie da się uniknąć. W efekcie budowa jest bardziej kosztowna, niż to zakładaliśmy na początku.

Można przyjąć, że koszt wybudowania domu o powierzchni do 100 m² w 2023 r., do stanu surowego zamkniętego, wyniesie 250-300 tys. zł. Cała inwestycja, łącznie z instalacjami, tynkami i wykończeniem, pochłonie co najmniej 400-550 tys. zł.

Przeczytaj także: Ile kosztowała budowa domu w 2023 roku?

Nieprzewidziane wydatki – z czym są związane?

Z analiz rynkowych przeprowadzonych przez specjalistów wynika, że są dwie główne przyczyny pojawienia się nieprzewidzianych wydatków. Prawie połowa inwestorów bowiem nietrafnie określa koszty robocizny, a nieco ponad 40 proc. z nich zaskakiwanych jest ceną materiałów.

W ostatnich sezonach ceny robót budowlanych systematycznie rosły. Przyczyną takiej sytuacji był przede wszystkim duży popyt w sektorze. Istotne znaczenie miała również rosnąca inflacja, a także wzrastające ceny energii i  paliw. Aktualnie, głównie z uwagi na wysoki poziom stóp procentowych oraz problemy z dostępnością kredytów, zapotrzebowanie na specjalistów z branży budowlanej obniża się. Skutkiem tego są malejące ceny dotyczące robocizny.

Do tego znacznie podrożały materiały budowlane. W 2022 r. wszystkie  sieci hurtowni podniosły ceny swoich produktów. Najwięcej wzrosły ceny spoiw – cementu i wapna – ponad 55 proc. oraz ceny materiałów do budowy ścian i kominów – 21 proc. Na początku tego roku ceny zmieniły się nieznacznie (o 1 proc.). Zdaniem ekspertów w 2023 r. wzrost cen nie powinien objąć wszystkich grup materiałowych i będzie ściśle związany z poziomem  inflacji, a także zależny od kosztów paliw i energii. . Globalnie nie powinien on przekroczyć 10 proc.

Przeczytaj także: Na jakim etapie budowy domu można w nim zamieszkać?

Jakie rozwiązania przyjąć?

Aby cena budowy domu nas nie przytłoczyła, warto zwrócić uwagę na kilka kwestii. Przede wszystkim, jeśli mamy ograniczone fundusze, nie kupujmy działki w prestiżowej lokalizacji. Lepiej poszukać parceli znajdującej się w mniej atrakcyjnym miejscu. Zwróćmy też uwagę na to, że chociaż indywidualny projekt domu jest droższy (np. 8-12 tys. zł za budynek parterowy o powierzchni do 100 m²) niż gotowy (3-5 tys. zł), jednak za adaptację tego drugiego zapłacimy dodatkowo 2-3 tys. zł. Trzeba wiedzieć, że dom dokładnie spełniający potrzeby naszej rodziny w efekcie nam się opłaci.

Ponadto uda się sporo zaoszczędzić, gdy trafimy na obniżki cen materiałów budowlanych w marketach i hurtowniach. Można też rozważyć zmianę sposobu wykonania wykończenia jakiegoś elementu domu. Pamiętajmy jednak o tym, że jedna zmiana pociąga kolejną, a to trzeba uwzględnić przy kalkulacji ostatecznych kosztów.

Dobrym rozwiązaniem jest zaopatrywanie się w materiały budowlane w okresie zimowym. To właśnie w tym czasie są zazwyczaj prowadzone wyprzedaże. Analizując tendencje na rynku można stwierdzić, że nawet jeśli zimą ceny nie spadną, to i tak wzrosną na wiosnę.

Eksperci z branży zwracają również uwagę na to, że najtańszym rozwiązaniem jest dom parterowy. Jeśli jednak taki budynek nie odpowiada naszym potrzebom, polecaną opcją jest parter z poddaszem użytkowym zamiast budowy dodatkowego piętra.

Poza tym, aby utrzymać wydatki pod kontrolą, należy przygotować kosztorys. Realne zaplanowanie wydatków pozwoli uniknąć sytuacji, w której do końca budowy zostało jeszcze sporo prac, a nam brakuje już środków. Wykonując kosztorys powinniśmy zaplanować przynajmniej 15-procentowy zapas na nieprzewidziane wydatki lub lepsze materiały.