Inspektor nadzoru budowlanego to osoba kontrolująca zgodność prowadzonych robót z obowiązującymi przepisami Prawa budowlanego. Jednostka ta ma prawo do wstępu na teren budowy lub obiektu budowlanego i dokonania czynności sprawdzających.
Inspektor nadzoru budowlanego pełni obowiązki jako przedstawiciel organu wyższej instancji w odniesieniu do urzędów administracji architektoniczno-budowlanej. Jego uprawnienia i zadania są określone w Prawie budowlanym.
Jaka jest struktura organów nadzoru budowlanego?
Nadzór budowlany to instytucja, której zadania i uprawnienia są zdefiniowane w Prawie budowlanym. Do podstawowych obowiązków nadzoru budowlanego jako organu wyższego stopnia w odniesieniu do urzędów administracji architektoniczno-budowlanej należy sprawowanie nadzoru i kontroli nad robotami budowlanymi.
Organami nadzoru budowlanego są:
- powiatowy inspektor nadzoru budowlanego (PINB) ustanowiony przez starostę spośród trzech kandydatur wskazanych przez wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego;
- wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego (WINB) ustanowiony przez wojewodę z aprobatą Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego;
- Główny Urząd Nadzoru Budowlanego ‒ centralny organ administracji rządowej w odniesieniu do spraw związanych z administracją architektoniczno-budowlaną i nadzorem budowlanym.
Inspektor nadzoru budowlanego ‒ uprawnienia i zadania
Podstawowe obowiązki organów administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego to:
- nadzorowanie i kontrolowanie respektowania postanowień obowiązującego prawa budowlanego, a przede wszystkim:
- zbieżności sposobów zagospodarowania terenów z wytycznymi zawartymi w miejscowych planach zagospodarowania terenu i przepisami dotyczącymi ochrony środowiska;
- warunków związanych z bezpieczeństwem ludzi i mienia w odniesieniu do rozwiązań przyjmowanych w projektach budowlanych, a także stosowanych podczas realizacji robót i w trakcie utrzymania obiektów budowlanych;
- zbieżności zastosowanych rozwiązań architektoniczno-budowlanych z obowiązującymi przepisami o charakterze techniczno-budowlanym oraz zasadami sztuki budowlanej;
- odpowiedniego sprawowania samodzielnych funkcji technicznych w sektorze budownictwa;
- stosowania w budownictwie odpowiednich wyrobów budowlanych;
- wydawanie niezbędnych decyzji administracyjnych;
- współpracowanie z organami Krajowego Zasobu Nieruchomości;
- nadzorowanie użytkowania elektrowni wiatrowych.
W toku realizowanych czynności kontrolnych organy nadzoru budowlanego mają prawo przebywania:
- w obrębie obiektów budowlanych;
- na terenie budowy;
- na terenie zakładu pracy.
Należy pamiętać, że inspektor nadzoru budowlanego powinien prowadzić czynności kontrolne w obecności inwestora, kierownika budowy lub robót albo osoby uprawnionej wskazanej w Prawie budowlanym.
Zadania nadzoru budowlanego to:
- kontrolowanie respektowania i stosowania przepisów prawa budowlanego;
- kontrolowanie działalności prowadzonej przez organy administracji architektoniczno-budowlanej;
- badanie przyczyn powstania katastrof budowlanych;
- współpraca z organami kontroli państwowej.
Organ nadzoru budowlanego w trakcie wykonywania zadań wynikających z przepisów Prawa budowlanego jest uprawniony do żądania okazania przez uczestników procesu budowlanego, zarządcę lub właściciela obiektu dokumentów, a także przedstawienia wyczerpujących informacji dotyczących:
- prowadzenia robót budowlanych, oddania obiektu do użytkowania, utrzymania i eksploatacji obiektu budowlanego;
- potwierdzenia, że materiały użyte w trakcie realizacji robót budowlanych, a przede wszystkim wyroby budowlane, zostały wprowadzone na rynek zgodnie z przepisami obowiązującymi w tym zakresie.
Czym różni się inspektor nadzoru budowlanego od inspektora nadzoru inwestorskiego?
Osoba inspektora nadzoru budowlanego jest często mylona z inspektorem nadzoru inwestorskiego. Tymczasem inspektor nadzoru inwestorskiego jest, jak sama nazwa wskazuje, jednostką działającą z ramienia inwestora i dbającą przede wszystkim o jego interesy.
Podstawowe obowiązki inspektora nadzoru inwestorskiego to:
- reprezentowanie inwestora na placu budowy poprzez kontrolowanie zgodności realizowanych robót z zatwierdzonym projektem, przepisami prawa oraz sztuką budowlaną;
- kontrola jakości wykonywanych robót i wbudowywanych materiałów;
- wykonywanie odbiorów częściowych i czynności sprawdzających w odniesieniu do robót ulegających zakryciu, uczestnictwo w wymaganych próbach i sprawdzeniach;
- udział w odbiorze obiektu budowlanego
- potwierdzenie zrealizowanych robót i usunięcia wad, a także, na życzenie inwestora, kontrolowanie finansów budowy.