Dach kopertowy – wady i zalety

Dach kopertowy to dach stromy z czterema połaciami. Nie jest tak popularny jak dach dwuspadowy, dość trudno zagospodarować pod nimi poddasze, za to bardzo ładnie wygląda i ma wiele innych zalet.

Dach czterospadowy kopertowy lub namiotowy

Dach kopertowy i dach namiotowy to dachy czterospadowe, czyli składające się z czterech połaci. Różnica między nimi polega na tym, że połacie dachu kopertowego mają kształt trapezu i trójkąta (dach kopertowy może mieć cztery połacie w kształcie trapezu lub dwie trapezowe i dwie trójkątne), a w przypadku dachu namiotowego wszystkie połacie są trójkątne.

To, co odróżnia dach namiotowy od kopertowego, to brak kalenicy – wierzchołki czterech trójkątnych połaci schodzą się w najwyższym punkcie dachu. Dach namiotowy przykrywa strop o planie kwadratu i przypomina piramidę, dach kopertowy przykrywa strop o planie prostokąta lub kwadratu.

W Polsce dachy kopertowe były popularne i nadal pojawiają się w naszym krajobrazie – zwykle stosuje się je do krycia domów wznoszonych w stylu dworkowym. Dachy namiotowe w wersji „płaskiej” często wykonywano na domach-kostkach z lat 70., obecnie pojawiają się w domach parterowych na planie kwadratu, z nieużytkowym poddaszem lub jako pokrycie garaży wolno stojących.

Dach kopertowy – zalety

Cztery solidnie powiązane ze sobą połacie dachu kopertowego zapewniają dużą sztywność konstrukcji. Dach kopertowy jest więc, ze względu na mocną więźbę, odporny na silne, huraganowe wiatry. Dach kopertowy to niewątpliwie odpowiednie rozwiązanie do domów o klasycznej architekturze.

W przypadku dachów kopertowych nie ma problemu ze spływaniem z nich wody opadowej ani z zaleganiem na ich powierzchni śniegu.

Pod dachem kopertowym w domu z nieużytkowym poddaszem jest sporo miejsca do składowania rzadko używanych rzeczy czy chociażby do zainstalowania urządzeń technicznych, na przykład centrali rekuperacyjnej.

Dach kopertowy – wady

Więźba dachu kopertowego jest bardziej skomplikowana, a przez to i droższa niż dachu dwuspadowego. Podobnie jest z jego pokryciem, gdzie najczęściej potrzeba jest więcej elementów uzupełniających.

Pod dachem kopertowym zazwyczaj znajduje się nieużytkowe poddasze, ponieważ jego adaptacja na cele mieszkalne jest kłopotliwa. Przede wszystkim taki dach jest oparty na stropie, czyli na poddaszu nie ma ścianki kolankowej. Jeśli więc na poddaszu są jedynie połacie (nie ma ścian kolankowych ani szczytowych, wszystkie „ściany zewnętrzne” są pochylone), przestrzeń, gdzie wysokość użytkowa wynosi powyżej 1,90 m, nie jest zbyt duża. Wprawdzie pewnym rozwiązaniem w takiej sytuacji mogłoby być zbudowanie ścianki kolankowej, ale to raczej zaburzyłoby proporcje niskiego, bo parterowego domu z wysokim dachem. Żeby na poddaszu pod czterema połaciami powstało więcej powierzchni użytkowej, czterospadowy dach musi mieć wysoki kąt nachylenia.

Poza tym więźba dachu kopertowego ma słupy, które utrudniają przystosowanie poddasza do mieszkania.

W przypadku dachu kopertowego, pod którym jest użytkowe poddasze, ważne jest też optymalne umieszczenie okien dachowych i komina, który powinien znajdować się na tyle wysoko, aby powstał w nim skuteczny ciąg.

Dach kopertowy – konstrukcja

Konstrukcja dachu kopertowego to najczęściej więźba płatwiowo-kleszczowa, gdzie krokwie opierają się na belce kalenicowej i są dodatkowo wspierane przez płatwie (belki równoległe do kalenicy). Płatwie z kolei podpierane są przez słupy, dzięki którym obciążenia są przenoszone nie tylko na ściany, ale i na strop.

Teoretycznie wyeliminowanie słupów mogą zapewnić prefabrykowane dźwigary kratownicowe z pasem dolnym tworzącym drewniany strop, ale z kolei to rozwiązanie wykorzystywane jest raczej w domach ze strychami.

Pokrycie dachu kopertowego

Przede wszystkim pokrycie dachowe powinno pasować do kształtu połaci i stylu domu. Do wykończenia dachu kopertowego można wykorzystać wiele materiałów, pod warunkiem, że spełniają one warunki dotyczące kąta nachylenia połaci. Materiały odpowiednie do krycia dachów kopertowych to elementy małoformatowe, np. tradycyjne dachówki, gonty i wióry drewniane czy płytki cementowo-włókniste. Można też zastosować panele blachodachówkowe lub blachodachówkę przygotowaną pod wymiar.

Przeczytaj także: Nie tylko dachówki ceramiczne – kompletny dach z ceramiki.

Ze względu na cztery połacie, dach kopertowy jest droższy niż dwuspadowy. Dużo narożników wymaga zastosowania specjalnych elementów uzupełniających, np. taśm wentylacyjnych, większej liczby gąsiorów, wsporników czy docinania i mocowania pojedynczych dachówek, co może zwiększyć koszt dachu. Jeśli do tego na przykład zamiast okien dachowych zaplanowano lukarny (powiększające przestrzeń poddasza), wcześniej wyliczony koszt dachu wzrośnie.