Ile kosztuje zakup działki i jak powinna wyglądać umowa?

Umowa kupna-sprzedaży działki budowlanej musi mieć formę aktu notarialnego. Przed podpisaniem warto sprawdzić status prawny działki. Podpowiemy ci, jak wygląda zakup działki budowlanej krok po kroku i na co powinieneś zwrócić szczególną uwagę.

Przed zakupem działki budowlanej powinieneś dokładnie obejrzeć teren, sprawdzić, jaki ma ona kształt oraz status formalny. Kształt bardzo wiele mówi o tym, czy kupiony przez ciebie kawałek ziemi nadaje się do tego, aby wybudować na nim dom. Natomiast topografia jest ważna z tego względu, że trudno cokolwiek wybudować na gruncie położonym na terenie zbyt pochyłym.

Zakup działki budowlanej krok po kroku

Zacznij od dokładnego sprawdzenia jej statusu prawnego. Najlepiej jest wtedy, gdy sprzedający jest jedynym właścicielem działki i gdy podpisując umowę kupna-sprzedaży działki budowlanej przenosi na ciebie prawo własności. Jednak dla własnego bezpieczeństwa radzimy ci zachować ostrożność i przed zakupem sprawdzić księgę wieczystą wybranej przez ciebie działki. Znajdziesz tam wiele ważnych informacji na temat nieruchomości ‒ między innymi o tym, gdzie jest ona położona, czy jest zadłużona, oraz o tym, kto jest jej właścicielem. Czasami jest tak, że osoba, która chce ci sprzedać działkę, nie ma do niej prawa własności, tylko prawo do użytkowania wieczystego gruntu. To jest istotna różnica.

Użytkowanie wieczyste zostało uregulowane w Kodeksie cywilnym. Jest to jedno z praw rzeczowych, tak samo, jak hipoteka i zastaw. Użytkownik ma prawo do korzystania z tej nieruchomości, ale zgodnie z prawem nie jest jej właścicielem. Grunty objęte użytkowaniem wieczystym w rzeczywistości należą do Skarbu Państwa. Niedawno zmieniły się przepisy i w ogóle wycofano instytucję użytkowania wieczystego. Zostało to zmienione w ustawie uwłaszczeniowej. W praktyce oznacza to, że nie podlegają jej tereny niezabudowane, tylko grunty przeznaczone na cele mieszkalne.

Zakup działki budowlanej ‒ formalności

Jeżeli wszystkie informacje podane przez sprzedającego zgadzają się ze statusem prawnym, to możesz umówić się do notariusza i podpisać akt notarialny. Forma aktu notarialnego jest niezbędna przy tego rodzaju transakcjach. Konieczne jest to do stwierdzenia jej ważności w świetle prawa.

W umowie powinny być określone: strony umowy, tytuł własności, dokument potwierdzający tytuł własności i prawo własności sprzedającego do działki budowlanej, przedmiot umowy (najważniejsze informacje dotyczące działki), cena i wartość zadatku na poczet zakupu działki budowlanej.

Dodatkowo konieczne jest podanie daty i miejsca sporządzenia aktu notarialnego oraz imię i nazwisko notariusza. Niezbędny jest też adres kancelarii. 

Czym jest umowa przedwstępna na zakup działki?

Umowa kupna-sprzedaży działki budowlanej sporządzona w formie aktu notarialnego jest ostatnim etapem. Przed nim powinno się spisać umowę przedwstępną i opłacić zadatek. Jest on gwarancją, że transakcja dojdzie do skutku i że żadna ze stron się z niej nie wycofa. W umowie przedwstępnej muszą się znaleźć te same informacje, co w akcie notarialnym. 

Zakup działki budowlanej ‒ koszty

Do kosztów zakupu działki budowlanej należy podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC). Ten podatek płaci kupujący działkę. Obowiązek jego opłacenia powstaje w momencie podpisania umowy kupna-sprzedaży działki budowlanej, a jego wysokość wynosi 2% wartości transakcji. Podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa działki budowlanej określona w akcie notarialnym. Musisz się również liczyć z koniecznością poniesienia opłat sądowych. Najważniejsza z nich to opłata za wpis w księdze wieczystej, która wynosi 200 złotych.

Zakup działki budowlanej ‒ koszty notarialne

Wynagrodzenie notariusza zostało określone w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości. Jest ono zależne od wartości nieruchomości. Maksymalne stawki wynoszą odpowiednio:

1. do 3000 zł – 100 zł;
2. od 3000 zł do 10 000 zł – 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3000 zł; 
3. od 10 000 zł do 30 000 zł – 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł; 
4. od 30 000 zł do 60 000 zł – 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł;
5. od 60 000 zł do 1 000 000 zł – 1010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000 zł;
6. od 1 000 000 zł do 2 000 000 zł – 4770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł; 
7. od 2 000 000 zł – 6770 zł + 0,25 proc. od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, nie więcej jednak niż 10 000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn nie więcej niż 7500 zł.

Jest to stawka maksymalna, którą można negocjować z wybranym notariuszem.

Czy zakup działki trzeba zgłosić do urzędu skarbowego?

Wszystkie pobrane przez notariusza opłaty i podatki ma on obowiązek przekazać dalej do odpowiednich organów, w tym do urzędu skarbowego. Nie trzeba zatem robić tego osobiście.