Dach namiotowy – konstrukcja, więźba i przekrój

Dach namiotowy jest odmianą więźby czterospadowej lub wielospadowej. Konstrukcja tego typu ma trójkątne połacie, których liczba zależy od kształtu i rzutu budynku. Układ namiotowy jest sztywny i odporny na działanie czynników atmosferycznych.

Dach namiotowy to więźba bez kalenicy. Połacie takiej konstrukcji zbiegają się w jednym punkcie u jej szczytu. Liczba spadów w dachu namiotowym zależy od kształtu rzutu budynku.

Czym jest dach namiotowy?

Dach namiotowy zazwyczaj jest odmianą dachu czterospadowego, w którym połacie zbiegają się w jednym punkcie u szczytu. Cechą charakterystyczną więźb namiotowych jest brak linii kalenicy. W przypadku budynków o skomplikowanym rzucie układy tego typu zamiast konstrukcji czterospadowych mogą tworzyć dachy wielospadowe. Plan budynku przykrytego więźbą namiotową w każdym wariancie powinien tworzyć wielokąt foremny.

Dachy namiotowe są często określane przez architektów mianem piramidowych ze względu na podobieństwo do budowli wznoszonych w starożytnym Egipcie. Charakterystyczną odmianą więźby jest dach stożkowy, czyli konstrukcja wykonywana na planie okręgu. W takim wariancie krokwie są ustawione promieniście wokół punktu szczytowego na wyoblonej murłacie. Dach namiotowy z czterema połaciami często bywa określany mianem więźby borgowej.

Dach namiotowy ‒ konstrukcja

Dach namiotowy z reguły jest wykonywany jako konstrukcja płatwiowo-kleszczowa. W układzie tego typu poszczególne wiązary dzielą się na główne i pośrednie. W każdym z wiązarów ukośne krokwie są oparte na płatwiach. Ramy główne są dodatkowo podparte przez pionowe słupy, natomiast układy pośrednie nie mają dodatkowych elementów wspierających oprócz podparć w dolnej strefie. W każdym wiązarze pionowym znajdują się także kleszcze mocowane do przeciwległych krokiew oraz ukośne zastrzały wzmacniające słupy. 

Zalety i wady dachu namiotowego

Dach namiotowy, tak jak każdy dach czterospadowy lub wielospadowy, charakteryzuje się dużą sztywnością, dzięki czemu pozostaje w pełni stateczny nawet w przypadku wystąpienia skrajnie niekorzystnych warunków atmosferycznych. Konstrukcje tego typu z reguły nie są podatne nawet na podmuchy huraganowego wiatru. Więźby namiotowe są szczególnie polecane jako zwieńczenie budynków nawiązujących do stylu klasycznego. Duży kąt nachylenia połaci takiego dachu umożliwia wydajne odprowadzenie wody opadowej oraz nie powoduje zalegania śniegu na jego powierzchni. Znaczny spadek połaci dachu namiotowego sprawia także, że pokrycie połaci może zostać wykonane z właściwie dowolnego materiału wykończeniowego zarówno w formie drobnowymiarowej, jak i arkuszowej.

Podstawową wadą dachu namiotowego jest koszt wykonania więźby. Konstrukcja tego typu wymaga zużycia większej ilości materiału zarówno na wykonanie szkieletu, jak i na pokrycie połaci niż w przypadku dachów z jedną lub dwiema połaciami. Innym minusem jest fakt, że optymalne zagospodarowanie przestrzeni pod dachem namiotowym zazwyczaj jest kłopotliwe ze względu na występowanie skosów oraz stosunkowo niewielką powierzchnię o wysokości min. 1,90 m lub więcej (powierzchnia użytkowa). Konstrukcja o takiej budowie uniemożliwia wykonanie okien innych niż połaciowe. Z tego względu miejsce pod więźbą namiotową z reguły jest wykorzystywane jako poddasze nieużytkowe. Pod tym względem zapewnia stosunkowo dużo przestrzeni do przechowywania i magazynowania.

Jakie drewno wybrać na dach namiotowy?

Więźba namiotowa jest konstrukcją wykonywaną z drewna. Klasa surowca powinna zostać określona przez konstruktora w projekcie. Podobnie jest z wymiarami przekroju poprzecznego poszczególnych elementów podpierających dach. Jeśli budujesz dom i jesteś na etapie zakupu drewna na więźbę, pamiętaj, aby wybierać surowiec z odpowiednimi certyfikatami potwierdzającymi jego parametry. Zakup drewna niesezonowanego może powodować odkształcanie się elementów konstrukcyjnych dachu wywołane przez skręcanie i paczenie się drewna. Surowiec o nieodpowiedniej wilgotności jest także podatny na korozję biologiczną, która pogarsza jego parametry wytrzymałościowe.

Czym pokryć dach namiotowy?

Jak wspomniano powyżej, ze względu na wydajność w odprowadzaniu wody opadowej dach namiotowy stwarza wiele możliwości dotyczących materiału wykończeniowego. Więźbę o takiej budowie można z powodzeniem pokryć dachówką ceramiczną. Jeśli zdecydujesz się na takie rozwiązanie, możesz wziąć pod uwagę zarówno modele płaskie, jak i z pofalowaniem. Na dach namiotowy można wykorzystać również dachówkę cementową, jednak ta jest dostępna w znacznie bardziej ograniczonej liczbie wzorów i kolorów. Na więźbę o takiej formie nada się także blachodachówka i blacha płaska. Stojąc przed wyborem wykończenia na dach, oprócz ceny weź pod uwagę trwałość pokrycia związaną z planowanym okresem eksploatacji budynku oraz odpornością na silne podmuchy wiatru.