Rodzaje tynków zewnętrznych

Obecnie tynki zewnętrzne najczęściej wykonywane są jako tynki cienkowarstwowe, rzadziej w tradycyjnej formie. Tynki cienkowarstwowe, zależnie od spoiwa, mają różne właściwości.

Tynki cienkowarstwowe układa się na zewnątrz budynków na ocieplonych ścianach w systemach ETICS (ang. External Thermal Insulation Composite System, czyli złożony system izolacji ścian zewnętrznych budynku, zwany wcześniej bezspoinowym systemem ociepleń lub metodą lekką-mokrą). Mogą być gładkie lub fakturowane, w dowolnym kolorze z palety RAL. Łatwo się je nanosi i zaciera.

Lekkie tynki cienkowarstwowe

Tynki cienkowarstwowe nie występują samodzielnie – są elementem ocieplonych ścian dwuwarstwowych. Ponieważ są bardzo cienkie (1,5-3 mm), są lekkie, więc bez problemu układa się je na zbrojonych warstwach systemów ociepleń ETICS. Tynki cienkowarstwowe są dopasowane do innych elementów systemu, co zapewnia trwałość i wytrzymałość całego układu. Rozwiązanie systemowe jest potwierdzone badaniami i aprobatą techniczną wydaną przez Instytut Techniki Budowlanej.

Tynki cienkowarstwowe czasem układa się na nieocieplonych ścianach, pod warunkiem, że podłoże jest równe. Tylko na równym podłożu można uzyskać ładną i powtarzalną fakturę tynku cienkowarstwowego. Dlatego mury z cegły, bloczków czy pustaków przed otynkowaniem wyrównuje się zaprawą, klejem do ociepleń lub tradycyjnym tynkiem.

Rodzaje tynków cienkowarstwowych

Do dyspozycji są tynki mineralne zewnętrzne (spoiwem jest cement i ewentualnie wapno), akrylowe, silikatowe, silikonowe, a także hybrydy tych spoiw, np. tynki silikonowo-silikatowe. Od rodzaju spoiwa zależy paroprzepuszczalność, odporność na zabrudzenia i korozję biologiczną, twardość, elastyczność i cena.

Tynki mineralne

Zawierają cement i polimery poprawiające przyczepność. Są paroprzepuszczalne, odporne na wysoką temperaturę; nie są odporne na zabrudzenie. Producenci tynków zewnętrznych oferują je w jasnych kolorach. Przeznaczone na wełnę i na styropian.

Tynki akrylowe

Ich spoiwo to żywice akrylowe. Są elastyczne, odporne na zabrudzenia i uszkodzenia mechaniczne. Mają dobrą przyczepność i bardzo niską nasiąkliwość. Dostępne są w wielu kolorach. Są nisko paroprzepuszczalne, więc układa się je na styropianie.

Tynki silikatowe

Ich spoiwem jest szkło wodne potasowe z dodatkiem plastyfikatorów. Są wysoko przepuszczalne, elastyczne, odporne na czynniki atmosferyczne i rozwój mikroorganizmów. Producenci oferują je w jasnych kolorach. Mogą być stosowane w systemach z wełną i ze styropianem.

Tynki silikonowe

Są paroprzepuszczalne, hydrofobowe, odporne na zabrudzenia i płowienie. Przeznaczone zarówno na wełnę, jak i na styropian.

Kryteria wyboru tynków – czym kierować się wybierając tynk

Sąsiedztwo. Jeśli dom znajduje się blisko lasu, parku lub zbiornika wodnego, jego elewacja podatna jest na obrastanie glonami. W takich miejscach nie układa się więc tynków arylowych ani silikonowych, lecz mineralne lub silikatowe, które mają silny odczyn alkaliczny (pH ~12), uniemożliwiający rozwój mikroorganizmów.

Tynki akrylowe i silikonowe zawierają związki organiczne, które sprzyjają porastaniu grzybami i mchami. Zawierają też biocydy, które ograniczają rozwój mikroorganizmów, ale w niesprzyjających warunkach (duże nasycenie powietrza zarodnikami, duża wilgotność) mogą nie być skuteczne.

Jeżeli budynek stoi przy ruchliwej drodze, lepsze będą tynki akrylowe lub silikonowe, bo łatwo je wyczyścić – brud nie wnika w głąb (brudzą się powierzchniowo), bo nie są nasiąkliwe i są odporne na szorowanie. Tynki silikonowe same się oczyszczają wraz z padającym deszczem.

Rodzaj ocieplenia. Wybierając tynk cienkowarstwowy zewnętrzny bierze się pod uwagę również materiał termoizolacyjny, np. na wełnie mineralnej nie układa się tynków akrylowych, które są słabo paroprzepuszczalne – mogą spowodować zawilgocenie wełny i w związku z tym odspojenie tynku od warstwy zbrojonej.

Kolory. Producenci tynków zewnętrznych oferują tynki cienkowarstwowe akrylowe i silikonowe w bogatej palecie barw, również tych nasyconych. Kolorów tynków mineralnych i silikatowych jest mniej, ewentualnie można pomalować je farbą elewacyjną.

Na silnie nasłonecznionych elewacjach nie należy stosować kolorów o współczynniku odbicia światła rozproszonego mniejszym niż 20 proc. ani tynków kolorowanych pigmentami organicznymi.

Jasne tynki zewnętrzne są sporo tańsze niż kolorowe.

Tradycyjne tynki

To tynki cementowo-wapienne układane grubą (przynajmniej 10 mm) warstwą. Mogą być zatarte na gładko lub – zależnie od techniki wykańczania – z ozdobną fakturą nadawaną podczas narzucania (tynki nakrapiane tzw. baranek, gniazdkowe i narzucane).

Tynk strukturalny zewnętrzny ma powierzchnię, którą można też wykończyć po nałożeniu na ścianę. Obrabia się świeżą warstwę (tynki o powierzchni zmywanej, w tym piaskowanej i kamyczkowej, cyklinowanej – drapanej, kraterowanej, dziobanej czy dociskanej) lub stwardniałą (tynki fakturowane metodami kamieniarskimi – tzw. kamieniarskie – w odmianie nakłuwanej, młotkowanej, szlifowanej).