Odwodnienie terenu wokół domu

Jeśli dom stawiamy na działce, na której grunt jest nieprzepuszczalny lub woda gruntowa znajduje się dość płytko pod powierzchnią ziemi, niezbędne jest odwodnienie tego terenu za pomocą drenażu opaskowego.

Unikniemy wielu kłopotów, jeśli jeszcze przed budową domu zlecimy wykonanie badań geotechnicznych. Specjalista – geotechnik lub geolog – zbada warunki gruntowo-wodne na działce. W tym celu robi się płytkie wiercenia w kilku miejscach. Najczęściej odwierty sytuuje się w narożach budynku i ewentualnie na przecięciu przekątnych. Jeśli dom będzie podpiwniczony, odwierty mają głębokość 3–6 m, a jeśli niepodpiwniczony, wystarczą odwierty o głębokości 3 m. Koszt odwiertów wynosi od 100 do 150 zł/m w zależności od regionu kraju. 

Po badaniach otrzymamy dokumentację geotechniczną, w której zawarte będą informacje dotyczące rodzaju i stanu gruntów, na których będą oparte fundamenty, głębokości zalegania wód gruntowych z podaną rzędną ich poziomów, a także uwagi o możliwościach odwodnienia terenu. Na tej podstawie podejmuje się decyzję, czy możliwe jest zabezpieczenie budynku drenażem opaskowym. Nie stosuje się go np. gdy woda gruntowa jest pod ciśnieniem (tzw. woda naporowa). Wówczas pozostaje wykonanie izolacji przeciwwodnej wokół ścian fundamentowych budynku, co niestety, wiąże się ze znacznym wzrostem kosztów całej budowy domu.

Drenaż działki – elementy drenażu opaskowego

Aby zapewnić skuteczne odwodnienie działki, montuje się drenaż opaskowy, czyli układa rury drenażowe i ustawia studzienki. 

Rury drenażowe

Produkowane są z plastiku. Są karbowane, a na ich powierzchni, w rowkach, znajdują się otwory, którymi woda wpływa do wnętrza rur, aby można ją było odprowadzić na bezpieczną odległość od budynku. Średnicę rur dobiera się w zależności od długości ciągu i typu warunków wodno-gruntowych. Zwykle dla domu jednorodzinnego średniej wielkości wystarczą rury o średnicy 100 mm. Układa się je w wykopach ze spadkiem 0,5 proc.

Studzienki drenażowe (kontrolne)

Ustawia się na załamaniach trasy przebiegu rur (czyli w narożnikach domu). Studzienki odbierają piasek spływający wraz z wodą i umożliwiają czyszczenie poszczególnych odcinków rur.

Pamiętajmy o tym, że do instalacji drenażowej nie należy podłączać rur spustowych odprowadzających wody opadowe z dachu budynku. Odwodnienie deszczowe musi mieć oddzielną instalację.

Zasypka wykopu z drenażem

Rury drenażowe i ustawione studzienki można zasypać, jeśli geodeta wcześniej sprawdzi, czy zachowane zostały zaprojektowane uprzednio spadki. Po upewnieniu się, że poszczególne odcinki drenażu ułożono na właściwej głębokości, można go zasypać. Rury należy obsypać żwirem o średnicy ziaren 16-32 mm (tak, by otulina ze żwiru miała grubość ok. 20 cm). Następnie żwir trzeba otoczyć dobrej jakości włókniną filtracyjną (wtedy nie utrudnia przepływu wody). Ma ona za zadanie ochronę drenażu przed zamulaniem.

Zwróćmy uwagę na to, aby wykop nie został zasypany gruntem spoistym, np. gliną. Spowodowałoby to zakłócenie działanie drenażu – woda opadowa zacznie się wtedy gromadzić w zasypce, skąd ze względu na utrudnioną filtrację nie będzie mogła przedostać się do drenażu. Zacznie więc spływać po ścianie budynku i zawilgacać mur. Może dopłynąć nawet do ławy fundamentowej i tam zalegać, atakując połączenie ławy ze ścianą, a więc miejsce szczególnie narażone na przenikanie wody.

Odbiór wody z odwodnienia 

Wodę z drenażu opaskowego można odprowadzić np. do rowu melioracyjnego (jeśli znajduje się w pobliżu naszej działki), studni chłonnej lub systemu przeznaczonego do gromadzenia lub rozsączania wody. 

Studnia chłonna

może być wykonana z tworzywa sztucznego albo z betonowych kręgów o średnicy ok. 1 m. Jej dno wypełnia warstwa filtracyjna złożona z drobnego piasku i żwiru przez którą woda będzie przesączać się swobodnie. W dolnych kręgach (tam, gdzie ułożona jest warstwa filtracyjna) znajdują się otwory, przez które woda wypłynie do głębiej leżących warstw gruntu przepuszczalnego.

Studnie chłonne najlepiej sprawdzają się na terenach, gdzie pod warstwą gruntów spoistych dość płytko znajdują się grunty mogące przyjąć wodę. Liczbę potrzebnych studni chłonnych określa projektant instalacji.

System przeznaczony do gromadzenia i rozsączania wody

jego podstawowym elementem jest plastikowa, perforowana skrzynka. Przestrzeń w jej wnętrzu umożliwia gromadzenie wody. Skrzynki można łączyć w pionie i poziomie. Układa się je w gruncie na głębokości ok. 1 m powyżej poziomu wody gruntowej. 

Odwodnienie podwórka z wody deszczowej 

Wodę deszczową można skierować do odwodnienia punktowego (inaczej wpustu deszczowego lub rynnowego) bądź liniowego. Stamtąd może być odprowadzona do kanalizacji deszczowej, studni chłonnych lub rozsączana po działce. 

Wpusty deszczowe

Montuje się na zakończeniu rury spustowej. Wyposażone są w osadnik, na którym zatrzymują się zanieczyszczenia. 

Odwodnienie liniowe

To system korytek (kanałów), które mają przekrój w kształcie litery U lub V. Taka forma zwiększa prędkość przepływu wody nawet podczas niewielkich opadów. Korytka można ze sobą łączyć na zatrzask lub specjalnie wyprofilowane wpusty i wypusty.