Ścianka kolankowa jest właściwie oparciem dachu. Buduje się ją na poddaszu – zwykle na wieńcu. Wysokość ścianki kolankowej zależy m.in. od tego, czy poddasze w domu ma funkcję użytkową, czy nie. W domach z poddaszem nieużytkowym wystarczy niska ścianka kolankowa, ale piętro użytkowe, ze względu na wygodę domowników, wymaga wzniesienia wyższej przegrody. Zobacz, jakie funkcje ma ścianka kolankowa i z czego możesz ją zbudować.
Wysokość ścianki kolankowej wpływa na to, jaka będzie powierzchnia użytkowa budynku, czyli jaki będzie łączny metraż wszystkich pomieszczeń wewnątrz domu.
Ścianka kolankowa – co to jest?
Ścianka kolankowa jest dobudowana na najwyższej kondygnacji budynku. Jej zadaniem jest podniesienie dachu i zwiększenie powierzchni użytkowej na poddaszu. Jest typem ściany nośnej, która przenosi obciążenia z dachu na inne elementy konstrukcji budynku. Ścianka kolankowa na poddaszu najczęściej jest zbudowana na wieńcu, czyli belce wykonywanej wzdłuż ścian zewnętrznych.
Ścianka kolankowa – wysokość
Decyzje dotyczące konstrukcji ścian podejmujesz na etapie adaptacji projektu budowlanego. Wysokość ścianki kolankowej zależy od układu i organizacji poddasza, a także kąta nachylenia połaci dachowych. W budynkach z poddaszem nieużytkowym najczęściej wystarcza niska ścianka kolankowa – o wysokości do 70 cm. Takie rozwiązania stosuje się także w domach o klasycznym układzie przypominającym architekturę dworkową. Niska ścianka kolankowa umożliwia zachowanie proporcji bryły budynku – dzięki niej wielkość dachu w stosunku do ścian parteru jest optymalna. Jednak wybór tego rozwiązania zmniejsza przestrzeń użytkową na poddaszu i powoduje, że miejsce pod skosami jest trudne do wykorzystania.
W przypadku budynków z poddaszem użytkowym ścianki kolankowe mają zwykle od 80 do 110 cm. Jeśli jednak chcesz ją podnieść i pozwala na to konstrukcja budynku, ściana może mieć nawet 2 m wysokości. Projekt domu z wysoką ścianką kolankową pozwoli ci na zamontowanie w niej okna. Przy niższych ściankach okno możesz wbudować w połaci dachowej albo lukarnie.
Wysoka ścianka kolankowa daje ci większe możliwości aranżacyjne. Dzięki niej zyskasz dodatkową przestrzeń do zagospodarowania i bez trudu ustawisz przy niej meble. Przy ściance podniesionej do 140‒150 cm skosy dachu będą wysoko, możesz więc ustawić pod nimi stół z krzesłami, toaletkę czy biblioteczkę. Taka wysokość da ci swobodę przemieszczania się nawet bez schylania głowy. Pamiętaj jednak, że wysoka ścianka kolankowa w dużym stopniu zmieni wygląd pokoju i bryły budynku.
Ścianka kolankowa a kąt nachylenia dachu
Układ i wysokość ścianki kolankowej zależy m.in. od kąta nachylenia dachu. Podwyższenie ścianki w budynku o małym spadku dachu sprawi, że obiekt będzie mieć zaburzone proporcje i będzie wyglądać nieestetycznie. Najatrakcyjniejsze bryły mają budynki o nachyleniu dachu równym ok. 45°. W przypadku takiego domu podniesienie ścianki doda całej konstrukcji smukłości i lekkości, szczególnie w przypadku obiektów z dużym okapem dachowym.
Ścianka kolankowa bez wieńca
Konstrukcja ścianki kolankowej bez wieńca jest możliwa wyłącznie przy przegrodzie, której wysokość nie przekracza 70 cm, oraz przy projekcie z dachem krokwiowo-płatwiowym. W takim układzie murłaty nie są narażone na tak duże obciążenia jak przy dachach krokwiowo-jętkowych.
Czynniki wpływające na konstrukcję ścian kolankowych
Ściankę kolankową najlepiej postawić z materiału, który został wykorzystany do budowy pozostałych przegród konstrukcyjnych. W domach murowanych zwykle są to pustaki ceramiczne lub inne materiały ścienne. W tej technologii warto też zastosować wzmocnienie przegród podpierających dach. Funkcję tę dobrze spełnią rozstawione co 2 metry słupki z żelbetu. Ścianka kolankowa drewniana może być z powodzeniem zastosowana w domach opartych na drewnianej konstrukcji. O kształcie ścianek kolankowych decyduje pięć czynników:
- sposób mocowania przegrody,
- wysokość,
- system rozłożenia obciążenia wzdłuż przegrody,
- siła obciążeń,
- wytrzymałość materiałów wykorzystanych podczas budowy domu.
Termoizolacja ścian kolankowych
Podczas budowy ścian kolankowych ważnym etapem jest ich ocieplenie. Dla lepszych efektów możesz wykonać izolację od wewnątrz i zewnątrz. W trakcie prac montażowych w miejscu pod dachem zaleca się zachowanie szczeliny dylatacyjnej, która umożliwia odprowadzanie ewentualnej wilgoci. Zabieg ten zmniejsza ryzyko gromadzenia się pleśni, zawilgoceń i odbarwień na ściankach kolankowych.