Piorunochron – cena, zastosowanie, montaż

Wyobraź sobie, że nadciąga burza. Piorun uderza w twój dom i pali podłączonego do ładowarki laptopa, telewizor oraz lodówkę. Czy można uniknąć takiej sytuacji? Oczywiście, że tak. Możesz zabezpieczyć swój dom oraz dorobek, montując piorunochron. Sprawdź, jak działa to urządzenie i jak je zamontować.

Piorunochron został wynaleziony przez dwóch odkrywców – Dalibarda i Benjamina Franklina. Obaj wpadli na ten innowacyjny pomysł niemal jednocześnie, bo w ciągu tego samego roku. W historii znany jest jednak głównie Franklin, ponieważ to on jako pierwszy zaczął używać piorunochronu.

Jak działa piorunochron?

Piorunochron na dom nazywany jest też instalacją odgromową. Jest to narzędzie, które ma konstrukcję tradycyjną lub nowoczesną (tzw. piorunochron aktywny). Piorunochron umieszczony na budynku przejmuje prąd pochodzący z uderzenia pioruna i odprowadza go do ziemi. Dzieje się to w sposób bezpieczny dla otoczenia i osób, które znajdują się wewnątrz domu.

Z czego składa się piorunochron?

Tradycyjny piorunochron składa się z kilku elementów. Są to: 

• zwód – może być wykonany ze stali nierdzewnej, ocynkowanej lub z miedzi. Ma średnicę ponad 6 mm i montuje się go w odległości 2 cm od dachu (przy układach ognioodpornych) lub 40 cm (przy dachu nieogniotrwałym);
• przewód odprowadzający – łączy zwód z przewodem uziemiający lub uziomem. Aktualnie najczęściej spotykanym rozwiązaniem jest użycie dwóch przewodów odprowadzających w przeciwległych narożnikach budynku;
• przewód uziemiający – jest łącznikiem przewodu odprowadzającego z uziomem;
• zacisk probierczy – złącze stosowane w miejscu styku przewodu odprowadzającego i uziemiającego. Znajduje się zwykle na wysokości 30–180 cm nad gruntem.
• uziom – ostatni element piorunochronu. Znajduje się pod ziemią i może być wykonany np. z metalu. 

Coraz większym zainteresowaniem cieszą się nowoczesne piorunochrony o bardziej zaawansowanej technologii i bez rozciągniętych na dachu zwodów. Zamiast prętów znajduje się w nich specjalny maszt z głowicą i jonizatorem. Głowica w piorunochronie aktywnym ściąga wyładowania i przekazuje je do przewodów odprowadzających i uziomów. 

Jak założyć piorunochron? Dwie metody

Piorunochron można zainstalować na dwa sposoby – metodą naciąganą i standardową. Pierwsza technika jest szybka i łatwa w montażu. Zacznij od zamocowania kotew z uchwytami naciągowymi i śrubami rzymskimi w ścianach, gruncie i na dachu, w odstępach co kilka metrów. Następnie poprowadź przewody odprowadzające pomiędzy kotwami. Jeśli mocujesz instalacje na dachu płaskim, użyj wsporników dystansowych do zachowania odstępu pomiędzy dachem a przewodami.

Innym sposobem jest montaż standardowy, który sprawdzi się szczególnie na dachach o małej powierzchni i kształcie kwadratu lub prostokąta. W tym przypadku przewody odprowadzające i zwody mocuje się uchwytami dystansowymi. Na dachu płaskim i w ścianach przydadzą się również uchwyty wbijane i kołki rozporowe lub uchwyty mocowane klejem silikonowym. Do dachu spadzistego wybierz uchwyty gąsiorkowe i zamocuj je do połaci.

Jak zrobić piorunochron? 

Przewody odgromowe w tradycyjnym piorunochronie należy rozciągnąć wzdłuż kalenicy, na krawędziach dachu, na kominie oraz na maszcie antenowym. Przeciągnij je również przy rurach spustowych oraz rynnach i połącz z uziemieniem zaciskami probierczymi. Dla bezpieczeństwa umieść zaciski w puszce ochronnej. Jeżeli budynek, na którym planujesz wykonać instalację odgromową, ma spadzisty dach, dodatkowo ustabilizuj pręt wspornikami. 

Przeciągnięte do ziemi przewody, czyli uziomy, mają rozpraszać energię elektryczną – muszą więc być dobrym przewodnikiem prądu. Przykładowe uziomy to np. elementy żelbetowe w fundamentach (tzw. naturalne uziomy fundamentowe) lub metalowe rurociągi. Jeżeli w budynku, na którym instalujesz piorunochron, nie możesz zrobić naturalnych uziomów, wykonaj je specjalnie na potrzeby instalacji odgromowej – z płaskowników (bednarek) lub ocynkowanej taśmy stalowej. Wystarczy, że wkopiesz je na minimum 0,5 m głębokości w odległości 1 m od budynku. 

Ile kosztuje piorunochron?

Cena za montaż piorunochronu zależy od wielkości budynku i poziomu skomplikowania dachu. Na ostateczny koszt wpłynie też miejsce realizacji usługi (region) i specyfika wykorzystanych materiałów. Przykładowo, piorunochron może być wykonany ze stali ocynkowanej lub miedzi. Druga technika jest mniej awaryjna, trwalsza i ma większą skuteczność, ale kosztuje nawet dwukrotnie więcej niż instalacja stalowa. 

Szacunkowy koszt tradycyjnej instalacji odgromowej ze stali ocynkowanej (zakupu materiałów wraz z montażem) to wydatek około 3500–4000 zł. Jeśli zdecydujesz się na wariant miedziany, stawka wzrośnie do około 7000–7200 zł. Do tego należy doliczyć uśrednione koszty kontroli okresowych instalacji odgromowej (70–80 zł). Przy wyborze nowoczesnej instalacji odgromowej zapłacisz też za pomiar rezystancji uziemienia odgromowego (wielkości oporu na przepływ prądu w obwodzie elektrycznym) – w zależności od regionu jest to koszt około 40–50 zł.