Działka rekreacyjna – o czym należy wiedzieć?

Działka rekreacyjna ma ograniczone możliwości zabudowy. Już z samej nazwy wynika, że jest przeznaczona do wypoczynku. Będąc użytkownikiem takich gruntów, nie możesz wybudować na nich całorocznego domu dla swojej rodziny ani garażu na samochód. Sprawdź, jakie konsekwencje wiążą się z kupnem działki rekreacyjnej i jak ją zagospodarować zgodnie z prawem.

Na działce rekreacyjnej musisz założyć kompostownik do przetwarzania odpadów organicznych. Jako działkowiec będziesz właścicielem wszystkich postawionych nieruchomości i zrobionych nasadzeń.

Działka rekreacyjna a przepisy prawa

Choć pojęcie działki rekreacyjnej nie jest określone przez prawo budowlane, rozumie się przez nie grunty przeznaczone do wypoczynku i rekreacji. Oznacza to, że na takich terenach nie można zbudować typowego domu całorocznego. Możliwości użytkowania działek rekreacyjnych regulują przepisy zawarte w:

• Ustawie z 7 lipca 1994 r. ‒ Prawo budowlane;
• Ustawie z 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych;
• Regulaminie ROD (Rodzinnych Ogrodów Działkowych) z 28 czerwca 2018 r.;
• planie zagospodarowania ROD.

Dokumenty te ustalają, jak można zagospodarować teren i kiedy nie jest wymagane pozwolenie na budowę. Jak to wygląda w praktyce? Załóżmy, że jesteś właścicielem działki rekreacyjnej i chcesz postawić na niej parterowy domek letniskowy lub altanę o powierzchni 30 m2. W takiej sytuacji pozwolenie na budowę nie będzie potrzebne, ponieważ przepisy wyraźnie określają, że na działce rekreacyjnej można wybudować dom do 35 m2. Pamiętaj jednak, że na każdych 500 m2 twojej działki możesz postawić tylko jeden taki obiekt, a poziom dachu budynku nie może przekraczać 5 m (przy dachu stromym) i 4 m (przy dachu płaskim). Zanim rozpoczniesz prace, sprawdź działkę w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, aby mieć pewność, że dotychczasowe ustalenia nie zostały zmienione, i zgłoś roboty do właściwego organu administracji architektoniczno-budowlanej.

Kto ma prawo własności do działki rekreacyjnej?

Jeżeli chcesz kupić działkę rekreacyjną ROD, weź pod uwagę, że będziesz jej użytkownikiem bez prawa własności. Umowa dzierżawy działkowej z ROD lub umowa przeniesienia prawa do dzierżawy działki (gdy nabędziesz ją od innego działkowca) umożliwi ci jedynie korzystanie z gruntów. W praktyce nie będziesz jej właścicielem, a więc nie możesz jej nikomu sprzedać na własność. Działki rekreacyjne ROD stanowią własność Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego i stowarzyszeń ogrodowych.

Działka rekreacyjna nad jeziorem – jak ją użytkować i co można na niej zbudować?

Na działce rekreacyjnej wybudujesz domek parterowy i altanę do sezonowego wypoczynku. Przepisy prawa budowlanego i regulaminu ogródków działkowych wyraźnie wskazują, że na takich gruntach nie można budować nieruchomości do stałego przebywania. Zarządzenia te regulują też inne zasady dotyczące tego rodzaju nieruchomości, np.:

• w altanie wybudowanej na działce rekreacyjnej nie można mieszkać ani prowadzić działalności gospodarczej;
• nie można wymurować grilla ani postawić ogrodzenia o wysokości powyżej 1 m (dotyczy to też żywopłotu);
• bez pozwolenia można wycinać drzewa, jeśli obwód ich pnia nie przekracza 35 cm (dotyczy to tylko wybranych gatunków, np. topoli, klonu, wierzby) i 25 cm (dla innych gatunków drzew). Obwód należy mierzyć na wysokości 5 cm od ziemi;
• nie można palić ognisk ani wypalać traw;
• na działce można postawić altanę działkową, pergolę, szklarnię, huśtawkę, piaskownicę i tunel foliowy oraz wykopać oczko wodne lub basen;
• na działce można podłączyć sieć wodociągową i kanalizacyjną, sieć elektryczną, zamontować zbiorniki na nieczystości ciekłe;
• nie można hodować pszczół i zakładać uli;
• można zakładać ogródki skalne i murki kwiatowe.

Przeczytaj także: Usytuowanie domu na działce – czym się kierować?

Działki rekreacyjne z domkiem a samowola budowlana

Jeśli interesuje cię działka rekreacyjna z domkiem nad jeziorem lub w górach, sprawdź, czy jest zagospodarowana zgodnie z obowiązującymi przepisami. W przeciwnym wypadku narazisz się na przykre konsekwencje. Wyobraź sobie, że udało ci się podpisać umowę dzierżawy działki z domem dużo większym niż dopuszczalne 35 m2. Jest to możliwe, ponieważ regulacje dotyczące wielkości obiektów działkowych wprowadzono dopiero 1 stycznia 1995 roku. Prawo nie działa wstecz, więc w tym przypadku nie będziesz obciążony konsekwencjami. Trudności pojawią się wtedy, gdy jest to działka rekreacyjna z domkiem postawionym po 1995 roku. Jest to bowiem przejaw samowoli budowlanej, która narazi cię na obowiązek doprowadzenia obiektu do aktualnych przepisów. Jeżeli nie będzie to możliwe, obiekt trzeba będzie rozebrać i staniesz się wtedy dzierżawcą działki z domem lub altaną do rozbiórki.

Przeczytaj także: Domek na drzewie – jak zbudować i urządzić?