Dachówka karpiówka: cena, wymiary, waga, montaż

Data dodania: 20.04.2020 | Ekspert Budogram

Karpiówki to jeden z najstarszych typów dachówek. Nie mają zamków, układa się je obok siebie w ten sposób, że górna warstwa częściowo przykrywa dolną. Karpiówki mają niewielkie wymiary i dlatego nadają się na każdy rodzaj dachu, nawet ten o bardzo skomplikowanym kształcie i stromych połaciach.

Dachówka karpiówka ze względu na swój klasyczny wygląd najczęściej pojawia się na dachach domów tradycyjnych, stylistycznie nawiązujących do dworków czy pałacyków, a także na obiektach zabytkowych. Tworzy piękne dachy i niezmiennie cieszy się opinią szlachetnego materiału, tak jak na przykład ceramiczna dachówka karpiówka Koramic.

Zależnie od sposobu układania tworzą na dachach dekoracyjne linie koronki lub łuski. Ponieważ karpiówki nie są zbyt duże, zużycie na metr kwadratowy powierzchni jest spore, co w ostatecznym rozliczeniu daje niemały koszt pokrycia.

Karpiówka – ponadczasowe pokrycie

Ceramiczna dachówka karpiówka się nie starzeje. Pojawiła się tysiąc lat temu, w XI wieku w Prowansji. Ma charakterystyczny prosty kształt, dzięki któremu nie można pomylić jej z inną dachówką. Jej polska nazwa „karpiówka” wynika stąd, że jeden ze sposobów krycia dachu przypomina łuskę karpia. Dawniej miała bardziej kwadratowy kształt, obecnie uległa wydłużeniu.

Wykroje dachówek karpiówek mogą być różne. Do wyboru mamy takie kształty jak karpiówka półokrągła, segmentowa, prosta, sześciokątna, gotycka czy wieżowa.

Dawniej powierzchnia karpiówki mogła być gładka, chropowata, szczotkowana, czesana, profilowana czy ręcznie ornamentowana. Od zawsze wyróżnia ją naturalna czerwień wypalonej gliny, ale obecnie najczęściej jest pokrywana angobą lub glazurą, stąd w ofercie producentów znajdziemy karpiówkę czerwoną, ceglastą, miedzianą, rustykalną, brązową, zieloną, szarą, antracytową, a nawet czarną.

Karpiówka – sposoby krycia

Dachówkę karpiówkę zwykle układa się podwójnie. Rozróżnia się dwie odmiany podwójnego krycia dachówką karpiówką: krycie w łuskę lub krycie w koronkę. Przy kryciu w łuskę na jednej łacie leży jeden rząd dachówek. Kolejne rzędy dachówek są ułożone tak, że trzeci rząd krycia przekrywa jeszcze pierwszy rząd karpiówki. Z kolei krycie w koronkę odznacza się tym, że na jednej łacie leżą dwa rzędy dachówek: spodnia i kryjąca.

Dachówka karpiówka – wymiary, waga

Karpiówka należy do pokryć o niewielkich wymiarach – popularny wzór karpiówki standardowej ma długość 380 mm i szerokość 180 mm. Dla przykładu karpiówka żłobkowana długa ma 380 x 180 mm, żłobkowana krótka – 380 x 155 mm, gotycka i sześciokątna – 400 x 180 mm, wieżowa – 280 x 140 mm.

Karpiówka standardowa (sztuka) waży 1,6-1,8 kg, żłobkowana długa – ok. 1,4 kg, żłobkowana krótka – ok. 1,3 kg, gotycka i sześciokątna – ok. 1,8 kg, wieżowa – ok. 1 kg.

Dachówka karpiówka – ile na m²?

Zapotrzebowanie dachówki karpiówki zależy jej modelu, wymiarów i sposobu krycia, waha się więc od 34 sztuk na m² (dachówka karpiówka standardowa, gotycka, sześciokątna) do 60 na m² (dachówka wieżowa).

Dachówka karpiówka – kompletny dach

Karpiówka jest dostępna z elementami uzupełniającymi, pozwalającymi na estetyczne wykończenie dachu. Należą do nich między innymi dachówki połówkowe, 3/4, 5/4, kalenicowe, szczytowe, wentylacyjne, pulpitowe, klinowe, a także gąsiory czy akcesoria techniczne takie jak membrany paroprzepuszczalne, taśmy wentylacyjne i uszczelniające, produkty mocujące oraz zapewniające bezpieczeństwo na dachu.

Krycie karpiówką – kąty nachylenia połaci

Zalecane minimalne nachylenie dachu wynosi w przypadku krycia dachówką karpiówką przy kryciu w łuskę i w koronkę wynosi około 24 stopnie. W przypadku mniejszych nachyleń potrzebne będzie dodatkowe zabezpieczenie dachu, nazywane „szczelnym dachem spodnim”, czyli wstępne krycie w postaci pełnego deskowania z papą lub membraną dachową przeznaczoną do układania na deskowaniu.

Krycie karpiówką – rozstaw łat i minimalne przekrycie

Wielkość minimalnego przekrycia oraz długość krokwi decydują o rozstawie łat. Przykładowo maksymalny rozstaw łat dachowych dla dachówki karpiówki o wymiarach 380 x 180 mm wynosi:

– przy nachyleniu dachu 15-35 stopni i kryciu w łuskę – 14 cm, w koronkę – 29 cm;

– przy nachyleniu dachu 40-45 stopni i kryciu w łuskę – 15,5 cm, w koronkę – 31 cm;

– przy nachyleniu dachu większym niż 60 stopni i kryciu w łuskę –16,5 cm, w koronkę – 33 cm.

Z kolei maksymalny rozstaw łat dachowych dla dachówki karpiówki 350 x 155 mm wynosi:

– przy nachyleniu dachu 15-35 stopni i kryciu w łuskę –13,5 cm, w koronkę – 27 cm;

– przy nachyleniu dachu 40-45 stopni i kryciu w łuskę –14,5 cm, w koronkę – 29 cm;

– przy nachyleniu dachu większym niż 60 stopni i kryciu w łuskę –15,5 cm, w koronkę – 31 cm.

Montaż karpiówki

Na połaciach dachówkę karpiówkę układa się w łuskę lub w koronkę. Uwagi jednak wymagają także szczególne miejsca w dachu, takie jak okap, kalenica, grzbiety czy kosze.

Kalenica

Kalenicę dachu krytego karpiówką przykrywa się gąsiorami kładzionymi na sucho lub na zaprawę. Współcześnie raczej stosuje się suchy montaż z użyciem aluminiowych klamer.

Aby zapewnić wyjście powietrza spod połaci w kalenicy, musi zostać zapewniony efektywny przekrój wentylacyjny wynoszący przynajmniej 0,5 promila powierzchni dachu (dotyczy to obu połaci w dachach dwuspadowych). W tym celu w kalenicy najczęściej układa się aluminiową uszczelkę wentylacyjną.

Krawędź grzbietowa

Na krawędzi grzbietowej, podobnie jak w kalenicy, układa się gąsiory, mocując je do łaty kalenicowej za pomocą aluminiowych klamer.

Okap

Współcześnie okapy wykonuje się tak, by umożliwiały wlot powietrza pod pokrycie i przewietrzanie dachu. Wprawdzie dopuszcza się tradycyjne wykonanie okapu z trzech warstw dachówek połaciowych, lecz jest ono droższe i technicznie mniej sprawne.

Wlot powietrza pod połać musi zapewniać efektywny przekrój wentylacyjny wynoszący minimalnie 2 promile powierzchni dachu. Najpopularniejsze jest tu zastosowanie aluminiowej kratki wentylacyjnej okapu. Możliwy jest również montaż dachówek wentylacyjnych.

Kosz

Karpiówka pozwala wykonać kosz dachowy całkowicie z dachówki. Do krycia kosza stosuje się specjalną dachówkę klinową i docina się dachówki połaciowe (niedopuszczalne jest docinanie elementów poniżej 80 mm szerokości). Dachówki klinowe minimalizują konieczność docinania standardowych karpiówek, dzięki czemu zwiększa się szczelność wykonanego w ten sposób krycia.

Dachówki układa się na pełnym podkładzie konstrukcyjnym, najczęściej na desce koszowej.