Szambo – jakie są rodzaje i jakie warto wybrać?

Na terenach, gdzie nie ma sieci kanalizacyjnej, często stosowanym rozwiązaniem jest szambo. Warto zapoznać się z rodzajami tego typu zbiorników, a także dowiedzieć się, jakie szambo najlepiej zastosować dla swojego gospodarstwa domowego.

Na działkach bez dostępu do sieci kanalizacyjnej do odbioru ścieków wykorzystuje się przydomowe oczyszczalnie ścieków lub szamba. Wybór szamba to ważna kwestia, bo dokonujemy go jednorazowo – zazwyczaj podczas budowy domu. W zależności od budżetu oraz warunków na działce możemy zastosować różne rozwiązania. Jednym z najważniejszych parametrów szamba jest jego szczelność oraz pojemność, a także materiał wykonania. To głównie te cechy wpływają na koszty inwestycyjne i eksploatacyjne.

Szambo – budowa, działanie, dobór

Szambo to zamknięty, bezodpływowy, podziemny zbiornik służący do gromadzenia ścieków bytowych z budynków mieszkalnych. Musi posiadać kominek wentylacyjny oraz właz i może występować w wersji jedno- lub kilkukomorowej o pojemności od kilku do kilkunastu metrów sześciennych. Jeśli chodzi o pojemność, zbiorniki dobiera się w zależności od liczby domowników – im więcej osób, tym większe zużycie wody i ścieków. Warto mieć na uwadze, że czynna pojemność szamba z biegiem lat się zmniejsza ze względu na gromadzący się na dnie osad z nieczystości grubych. Konieczne jest jego okresowe opróżnianie przez wóz asenizacyjny, dlatego ważnym parametrem jest planowana częstotliwość opróżniania zbiornika. Zazwyczaj robi się to co 2–6 tygodni. Warto wziąć pod uwagę koszty związane z okresowym wywozem nieczystości.

Szambo jest podłączone do głównej rury odpływowej wychodzącej z budynku. Zgodnie z polskimi przepisami szambo może być stosowane jedynie na terenach, gdzie nie ma istniejącej sieci kanalizacyjnej, i tylko w tym przypadku możliwe jest uzyskanie stosownej zgody urzędowej. Lokalizacja szamba na działce jest ściśle określona w przepisach i wymaga zachowania określonych odległości. 

Rodzaje szamb ‒ jakie warto wybrać?

Dostępne na rynku szamba są wykonane z betonu lub tworzyw sztucznych. Obydwa rodzaje występują w wariantach jedno- lub kilkumorowych. 

Szamba jednokomorowe to zbiorniki, w których wszystkie nieczystości spływają do jednej komory i są to domyślnie zbiorniki bezodpływowe. Zbiorniki dwukomorowe mają tzw. przegrodę przelewową, dzielącą je na komory zwykle w układzie ⅓ i ⅔ pojemności. Większa część jest przeznaczona na nieczystości grube, a mniejsza na płynne, które z wykorzystaniem drenażu można odprowadzić do gruntu, ale wyłącznie po wstępnym oczyszczeniu. Do oczyszczania wykorzystuje się specjalne bakterie w postaci preparatów. Każda komora ma odrębny właz i kominek wentylacyjny. Aby móc zastosować szambo dwukomorowe z drenażem, należy uzgodnić to rozwiązanie w gminie. Ze względu na różne warunki gruntowe nie zawsze będzie to możliwe. 

Zbiorniki betonowe są tańsze, ale częściej występuje w nich problem nieszczelności, przez który ścieki mogą migrować do gruntu. Wykrycie takiego przecieku i jego usunięcie może być trudnym i kosztownym zadaniem. Obecnie w ofercie producentów są już jednak szamba betonowe wykonywane w coraz nowszych technologiach, również jako zbiorniki monolityczne. Warto zwrócić na nie uwagę, ponieważ dzięki takiej konstrukcji wyeliminowany jest problem przecieków na stykach (łączeniach) ścian z dnem, a więc tych najczęściej występujących. Zbiorniki betonowe są bardziej problematyczne w transporcie i posadowieniu ze względu na dużą masę – bez pomocy dźwigu instalacja takiego szamba jest zwykle niemożliwa. Zaletą konstrukcji betonowych jest z pewnością większa wytrzymałość oraz brak problemu wypychania zbiornika do góry, ponieważ jego ciężar własny jest wystarczającym obciążeniem. Pokrywa zbiornika betonowego ma też większą wytrzymałość i można ją obciążać, choć to zależy już od konkretnego producenta.

Coraz popularniejsze są szamba tworzywowe, wykonane zazwyczaj z HDPE (utwardzany polietylen). Mają one gwarancję szczelności, są lekkie i łatwiejsze w montażu. Nie występuje w nich także zjawisko korozji. Zbiorniki te są jednak często znacznie droższe od wersji betonowych. Należy jednak pamiętać, że tego typu szamba nie przenoszą dużych obciążeń, w związku z czym na terenie nad szambem z tworzywa nie można np. parkować auta.

Wywóz nieczystości z szamba ‒ koszty

Przed wyborem pojemności szamba warto zorientować się, jakiej pojemności wozy asenizacyjne oferują usługi w okolicy. W zależności od gminy może to się różnić ‒ większy wybór usług będzie na terenach, gdzie dominuje wykorzystywanie szamb jako odbiorników ścieków. Opróżnienie szamba w zależności od jego pojemności może trwać 1‒2 h, dlatego dobrze jest planować wywóz z wyprzedzeniem. Stawki za odbiór ścieków wahają się w granicach kilkunastu złotych za metr sześcienny. Optymalna częstotliwość wywozu ścieków to raz na 4‒8 tygodni.