Lukarna dachowa – konstrukcja, przekrój, rzut

Lukarna dachowa zapewnia swobodny dostęp światła dziennego do wnętrz i ułatwia przewietrzenie pomieszczeń na poddaszu. Jest efektownym sposobem na podkreślenie bryły budynku. Lukarna w dachu to dekoracyjny element architektoniczny, który może mieć różne konstrukcje, np. pulpitową, dwuspadową lub tzw. wole oko. 

Pokoje na poddaszu charakteryzują się mniejszym nasłonecznieniem poprzez liczne załamania ścian. Światło odbija się tam nierówno i nie dociera do wszystkich miejsc. Dlatego na etapie planowania rozkładu pomieszczeń i adaptacji poddasza warto zadbać o zapewnienie jak najlepszego dostępu do światła naturalnego i montaż skutecznego oświetlenia sztucznego. 

Czym jest lukarna w dachu?

Lukarna to nadbudówka wykonana w dachu wyposażona w typowe okno ścienne. Najczęściej występuje na budynkach w stylu wiejskim bądź klasycznym, w których kąt nachylenia dachu wynosi 40‒45 stopni. Jeżeli rozważasz wykonanie lukarny w nowo wybudowanym domu, decyzję tę należy podjąć już na etapie przygotowania projektu budowlanego. Jest to istotne, ponieważ może wiązać się ze zmianami w konstrukcji dachu i dobraniu innej technologii ocieplenia poddasza. Jeżeli chcesz skonstruować lukarnę na dachu w starym budynku, możesz to zrobić np. w trakcie wymiany pokrycia. 

Lukarna w dachu – zalety 

Lukarna dachowa jest nie tylko elementem uatrakcyjniającym bryłę budynku, ale przede wszystkim sposobem na doświetlenie wnętrz na poddaszu. Właściwie zaprojektowana ułatwi też aranżację pomieszczeń i zwiększy powierzchnię użytkową na najwyższej kondygnacji budynku. 

Konstrukcja lukarny dachowej

Lukarna, znana też jako świetlik lub gołębnik, może mieć różne konstrukcje. Najczęściej spotyka się lukarny:

• dwuspadowe – polecane do dachów o dużym i średnim spadku. Najczęściej mają około metra szerokości. Wewnątrz wnęki powstałej dzięki lukarnie dwuspadowej można ustawić biurko lub stolik kawowy;
• trójspadowe – konstruowane na dachach o małym spadku. Łatwo wkomponujesz je w estetykę pokrycia dachowego, bo wyglądają subtelnie i nie dominują całej stylizacji;
• trójkątne – mają niewielkie okno, dlatego często stosuje się je jako rozwiązanie do łazienek na poddaszu lub ciągów komunikacyjnych. W pomieszczeniu z lukarną trójkątną można też urządzić toaletkę lub garderobę;
• „wole oko” – znane też jako „bawole oko” lub „owalne oko”. Nazwa pochodzi od charakterystycznego kształtu okna – owalnego bądź okrągłego – zamocowanego w dekoracyjnej, zaokrąglonej konstrukcji dachu. Takie rozwiązanie najlepiej sprawdza się na dachach o dużej powierzchni;
• z balkonem – zwiększają funkcjonalność budynku i dodają oryginalności bryle oraz elewacji;
• z daszkiem pulpitowym – najczęściej są wybierane do dachów o spadku ponad 40 stopni. Prosty kształt dachu stanowi dyskretną dekorację bryły domu. Lukarna pulpitowa daje duże możliwości aranżacyjne i jest bardzo wygodna w użytkowaniu. 

Dom z lukarną – jak zrobić solidny szkielet nadbudówki w dachu?

Konstrukcja lukarny może opierać się na drewnianych ścianach i dachu lub przegrodach murowanych bądź żelbetowych. Zależnie od estetyki budynku i własnych upodobań, lukarnę możesz otynkować lub wykończyć drewnem. Jeżeli zdecydujesz się na położenie tynku, najpierw zamocuj płyty OSB lub wielowarstwową sklejkę wodoodporną do szkieletu lukarny. Następnie ustabilizuj całą konstrukcję metalową siatką i dopiero nałóż warstwę zaprawy. Alternatywą jest przyklejenie cienkich płyt styropianowych do sklejki, zamocowanie siatki z włókna szklanego i ułożenie tynku cienkowarstwowego. 

Szkielet lukarny a możliwości techniczne budynku

Szkielet lukarny dopasuj do tego, jakie rozwiązania sprawdzą się w twoim domu. Możesz zdecydować się na:

• małą lukarnę – jest to optymalne rozwiązanie w sytuacji, gdy szerokość nadbudówki dachowej jest mniejsza niż rozstaw krokwi. Okno ma niewielkie rozmiary – równe wielkości czołowej ściany lukarny. Jedna mała lukarna nie będzie wystarczającym doświetleniem wnętrza, dlatego warto wykonać je grupowo, np. po 2–3 obok siebie;
• dużą lukarnę – czyli konstrukcję na wzmocnionych krokwiach. Pomieszczenie z taką nadbudówką jest wygodne i ustawne. Zyskasz w ten sposób dobry dostęp światła dziennego do każdego kąta w pokoju i zwiększysz powierzchnię mieszkalną;
• szeroką lukarnę – zajmuje więcej niż podwójny rozstaw krokwi (około 180 cm), a jej układ wymusza zmiany w konstrukcji dachu. Wymaga przecięcia jednej lub dwóch krokwi i zastosowania wymianów.